‘การล้างจมูก’
คืออะไร?



            การล้างจมูก คือ การใช้น้ำเกลือชะล้างทำความสะอาด โพรงจมูก เพื่อขับเอาสารก่อภูมิแพ้และสิ่งแปลกปลอม ให้หลุดออกจากโพรงจมูก รวมถึงช่วยขจัดน้ำมูกเหนียวข้น ที่อุดตันอยู่ภายในโพรงจมูกให้หลุดออกมาได้อีกด้วย  ส่งผลให้ทางเดินอากาศภาย ในโพรงจมูกปลอดโปร่ง และหายใจได้อย่างโล่งสบาย




หลักการเบื้องต้น ของการล้างจมูก 

            การล้างจมูกทำได้โดย เตรียมน้ำเกลือที่ความเข้มข้นใกล้เคียงกับเยื่อโพรงจมูก เพื่อป้องกันไม่ให้เกิด อาการระคายเคือง จากนั้นปล่อยให้น้ำเกลือไหลผ่านเข้าสู่จมูก และให้น้ำเกลือไหลออกทางรูจมูกอีกข้าง โดยกลั้นหายใจไปพร้อมๆกัน เพื่อป้องกันการสำลักน้ำ

            โดยทั่วไปนิยมใช้อุปกรณ์ช่วยในการเพิ่มแรงดันน้ำให้ไหลผ่านเข้าโพรงจมูก เช่น ลูกยางแดง กระบอกฉีดยา(ไม่ใส่เข็ม) กาน้ำเนติพอต (Neti-pot) เป็นต้น



การล้างจมูกมีประโยชน์อย่างไร? 


           
การล้างทำความสะอาดโพรงจมูกนั้นเป็นการกระตุ้นให้กลไกการทำงาน ของจมูกให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น พร้อมช่วยลดการตกค้างของฝุ่นละออง สารก่อภูมิแพ้ และสิ่งแปลกปลอมในโพรงจมูก ส่งผลให้เราหายใจได้สะดวก และช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคต่างๆในระบบทางเดินหายใจได้อีกด้วย


            ในปัจจุบันการล้างจมูก เพื่อป้องกันและรักษาโรคในระบบทางเดินหายใจนั้น ได้รับการยอมรับ ทางการแพทย์เป็นอย่างมาก และแพร่หลายทั้งในประเทศแถบทวีปอเมริกาและยุโรป ด้วยประโยชน์ที่มีอยู่ มากมาย ดังนี้
  • ช่วยบรรเทาอาการคัดจมูกจากหวัด หรือภูมิแพ้อากาศ
  • ช่วยบรรเทาอาการอักเสบภายในโพรงจมูก และไซนัส
  • ช่วยเพิ่มความชุ่มชื่นให้เยื่อบุโพรงจมูก และทำให้กลไกการขับน้ำมูกในโพรงจมูกทำงานได้ดียิ่งขึ้น
  • ช่วยให้ที่ยาพ่นจมูกสามารถออกฤทธิ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากการล้างจมูกทำให้ยาพ่นจมูก สัมผัสกับเยื่อบุจมูกได้มากขึ้น
  • ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรับรู้กลิ่นมากขึ้น



ปัญหาที่พบบ่อยๆ
ในการล้างจมูกคืออะไร?


      1. กลัวการสำลักหรือแสบจมูกเวลาล้างจมูก อันที่จริงแล้วการล้างจมูกไม่ได้น่ากลัวหรือมีขั้นตอนยุ่งยากอย่างที่ใครๆคิด เนื่องจากของเหลว ที่ใช้ในการล้างเป็นน้ำเกลือที่ใช้ทางการแพทย์ หรือที่เรียกกันว่า Normal Saline Solution ที่มีความเข้มข้น 0.9% ซึ่งมีค่าความเข้นข้นที่ใกล้เคียงกับของเหลวในร่างกาย จึงทำให้รู้สึกไม่แสบ หรือระคายเคืองโพรงจมูกเลย

      2. ปัญหาจากการใช้อุปกรณ์ที่มีจำหน่ายทั่วไป เช่น ลูกยางแดง กระบอกฉีดยา เวลาล้างจมูก
  • อุปกรณ์ใช้งานไม่สะดวกและควบคุมแรงดันน้ำได้ยาก สำหรับผู้ที่ไม่คุ้นเคยอาจทำให้เกิดการสำลัก จนทำให้เกิดความรู้สึกที่ไม่ดีต่อการล้างจมูก
  • แรงดันของน้ำเกลือที่สูงมาก จากอุปกรณ์บางประเภท อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บต่ออวัยวะ ในโพรงจมูกโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ได้
  • ความจุของอุปกรณ์ไม่เพียงพอกับปริมาณน้ำเกลือที่ต้องใช้ล้างจมูก ทำให้การล้างจมูกไม่ต่อเนื่อง และต้องใช้เวลานานขึ้น
  • อุปกรณ์บางชนิดทำให้เด็กเล็กๆเกิดความกลัว และไม่ให้ความร่วมมือในการล้างจมูก เช่น กระบอกฉีดยา (Syringe)
  • อุปกรณ์มีอายุการใช้งานน้อย ต้องเปลี่ยนบ่อยๆ ทำให้สิ้นเปลือง